Pochodzenie
Szczep Pinot gris znany jest od czasów średniowiecza. Wywodzi się on z Burgundii, gdzie ówcześnie określany był nazwą Fromenteau. Jego sadzonki wraz z flagową czerwoną burgundzką odmianą Pinot Noir trafiły w 1300 roku do Szwajcarii. Ponoć Karol IV tak się rozsmakował w Pinot gris, iż polecił on skupowanie sadzonek od cystersów. Węgrzy w niedługim czasie, bo już w 1375 roku, obsadzili stoki w Badascony niedaleko Balatonu. Szczep zyskał nową nazwą nadaną przez Madziarów, a mianowicie Szurkebarat, czyli szary mnich. W 1711 roku niemiecki kupiec Johann Seger Ruland zainteresował się rosnącymi dziko krzewami w Palatynacie. Mało skromnie Johann nadał mu nazwę Rulander, która i tak później okazała się być starym i lubianymi Pinot gris. Aż do schyłku XIX wieku odmiana ta cieszyła się powodzeniem w Burgundii oraz Szampanii, jednak słabe plony zmusiły winiarzy do zaprzestania upraw. Podobny los spotkałby szczep ten w Niemczech, jednak winiarze skupili się na klonach Pinot gris, lepiej przystosowanych do klimatu naszych zachodnich sąsiadów. Od 2005 roku natomiast wina z tej odmiany cieszą się rosnącą popularnością, zwłaszcza pod włoską postacią Pinot grigio.
Charakterystyka
Wina z tego szczepu dają niesamowite pole do popisu winiarzom, gdyż mogą oni uzyskać różnorodne wina w zależności od regionu i klimatu. Raczej nie uświadczymy tutaj cech międzynarodowych, jak na przykład w Chardonnay. W wydaniu alzackim są one średnio-intensywne z wyraźnym kwiatowym bukietem i jak mało które nadają się do leżakowania. W Niemczech daje treściwe wina z wyraźną kwasowością. Włoskie wydanie często daje chude wina, jednak niektórzy producenci osiągają niebywałe rezultaty otrzymując wina o niezłej strukturze, wyrazistym bukiecie i ponadprzeciętnej kwasowości. W stanie Oregon w USA wina z Pinot gris kierują się ku akcentom owocowym, jak gruszki, melony czy też jabłka. W Kaliforni są to raczej kruche wina o ostrych nutach wanilii, białego pieprzu oraz rukoli. Na północy Włoch daje przesmaczne wina pomarańczowe, które mają tylu samo fanów, co przeciwników. Trend na te wina odnajdziemy również w Gruzji.
Uprawy
Francja (Alzacja i Loara), Włochy (zdecydowanie północ kraju - Lombardia, Alto Adige i Friuli-Venezia Giulia), Australia (Yarra Valley, Adelaide Hills, Orange, New South Wales i Mornington Peninsula), Nowa Zelandia (zarówno na północy, jak i południu kraju – regiony Hawkes Bay, Gisborne, Central Otago, Nelson, Marlborough i Waipara), Ukraina (Crimea), Czechy i Morawy, USA (Oregon, Kalifornia, Michigan, Arizona i New Jersey), Argentyna (San Juan i Mendoza), Austria, Chile (głównie region Casablanca), Canada (British Columbia i Ontario), Niemcy (głównie region Badenia i Palatynat), Węgry (Badascony i Mátraalja), Mołdawia, Rumunia (Constanţa County i Jidvei), RPA, Słowenia (Primorska i Podravje) oraz Szwajcaria (Valais).
Z czym łączyć?
Pinot gris świetnie odnajduje się w wyrazistych potrawach, szczególnie w kuchni azjatyckiej. Ale nie tylko! Udane połączenie będą z sałatką z kalmarami z grilla z pesto z selera, risotto z krewetkami, spaghetti z cytryną i szpinakowym sosem, pieczonym dorszem, przepiórkami, łososiem z dodatkiem imbiru czy też halibutem. Wyraziste Pinot gris również odnajdą się w połączeniu na przykład z pancettą, bruscettą oraz sushi.
Pinot gris niejedno ma imię..
Auxerrois gris, Fauvet, Fromentau, Fromentot, Grauburgunder, Grauer Burgunder, Grauer Mönch, Grauklevner, Gris Cordelier, Malvoisie, Monemvasia, Pinot grigio, Pinot beurot, Ruländer, Rulandské šedé, Sivi pinot oraz Szürkebarát.
tekst: Michał "WineMike" Misior
źródła:
"Encyklopedia win" Hugh Johnson i Jancis Robinson
"Sommelier" Tomasz Prange-Barczyński
foto:
Alemdovinho
Winemakingtalk
|