Nasze wina

Riesling w upalne letnie popołudnie? Pychota. Niewiele win potrafi tak ugasić pragnienie po skwarnym dniu. Co sprawia, że akurat z tej odmiany powstają takie wyborne wytrawne wina na lato i nie tylko? Cała droga z winnicy do butelki, prawie każdy krok procesu powstawania wina, jest tak zorganizowana przez wyjątkowo w tym przypadku zgrany duet człowieka z naturą, żeby wino było wręcz niezbędne do kontemplowania letnich zachodów słońca.

Białe winogrono, które pochodzi z Nadrenii, ma bardzo długą historię. Pierwsze zapiski dotyczące tej odmiany pojawiły się 13 marca 1435 roku kiedy to w Rüsselsheim (niewielkim księstwie nad Renem, w pobliżu dzisiejszego regionu Rheingau) podczas inwentarzu magazynu grafa Jana VI z Katzenelnbogen odnotowano rachunek za sadzonki rieslinga w winnicy w wysokości 22 szylingów.

Wspaniała jakość wina sprawiła, że w XVI i XVII stuleciu Riesling rozpowszechnił w Niemczech i całej Środkowej Europie. W XIX wieku odmiana zawędrowała do Ameryki, Australii i Afryki.

Do XIX wieku reński Riesling miał opinię najlepszego i najbardziej wykwintnego białego wina na świecie. Niestety, odrabiając straty po II Wojnie Światowej niemieckie winnice zalały świat tanim słodkawym winem, które zepsuło Rieslingowi opinię. Na przełomie wieków solidni wytwórcy z Niemiec, Austrii i Nowego Świata, rocznikiem 2001 przywrócili Rieslingowi należne mu miejsce w tzw. Wielkiej Czwórce szczepów winnych. Jednak mimo wielu starań Riesling, chwalony za złożoność i różnorodność, to wciąż szczep niedoceniany.

Odmiana jest odporna na mróz i niezawodna, zdolna przetrwać w chłodniejszym klimacie i suchej, kamienistej ziemi typowej dla terenów położonych na północy jak Mozela, Saara, Ruwer, Mittelrhein (Nadrenia Środkowa) i Rheingau, gdzie gleba o podłożu łupkowym w ciągu dnia kumuluje ciepło a w nocy je oddaje. Riesling jest produkowany w całych Niemczech, jednak to właśnie na terenach północnych, zwłaszcza w Mozeli, powstaje wino najwyższej jakości. Same pędy winorośli są mocne, ciemne, o głębokich bruzdach. Jak to wpływa na wino? Mam nadzieję, że ktoś z Was, Drodzy Klubowicze, zna odpowiedź na to pytanie, bo ja niestety, nie mam pojęcia.

Połączenie surowego, łupkowego podłoża gromadzącego ciepło i niezwykle długie dojrzewanie winogron umożliwia wytwarzanie złożonego wina o delikatnej kwasowości i owocowej słodyczy.  Gleba łupkowa pozbawiona składników odżywczych nadaje winu lekką nutę mineralną. Ogólnie rzecz biorąc, Rieslingi z terenów północnych charakteryzują świeże nuty zielonych jabłek, którym towarzyszą nuty mineralne. Znaną wariacją na temat niemieckiego Rieslinga jest eiswein/icewine, czyli wino lodowe, z którego słyną na przykład Kanada i amerykański stan Washington. To wybitnie słodkie wino, produkowanych z przemrożonych winogron zbieranych i tłoczonych w niskich temperaturach.

W świecie Rieslingów wciąż królują wina niemieckie, wśród których prym wiodą Rieslingi z rejonu Mozeli (Mozela – Saara – Ruwer), Palatynatu (Pfalz), Rheingau, Nahe i Rheinhessen, które mają małą zawartość alkoholu (7 – 11%) i idealny balans kwasowości i słodyczy. Okazuje się jednak, że dzięki sprzyjającym warunkom glebowym i klimatycznym, wiele innych regionów świata jest w stanie stworzyć wyśmienite Rieslingi. Chociażby amerykańskie stany Waszyngton i Oregon, czy australijskie Clare Valley i Barossa Valley, które od jakiegoś czasu wytwarzają coraz lepsze wina. Podobnie RPA, Nowa Zelandia i Argentyna. Nowy Świat doczekał się uznania za Rieslingi z Nowej Zelandii, która produkuje wina słodkie, choć pełne cytrynowej świeżości z późno zbieranych winogron i z Australii wytwarzającej wina wytrawne z charakterystyczną nutą limonki. Wyrazistość terroir sprawia, że każda apelacja nadaje winu zupełnie inny charakter wzbogacając szeroki wachlarz smaków Rieslinga.

Riesling może być anielsko słodki i diabelnie wytrawny. Niemiecki system kwalifikacji win opiera się na stopniu naturalnej dojrzałości winogron i powiązany jest ze słodyczą samego wina*.

Smak zacnego Rieslinga, przywodzi na myśl brzoskwinie, młodego zaś wina – jabłka. Riesling wybornie gasi pragnienie i przynosi ukojenie w czasie upałów. Ma jedyną w swoim rodzaju kwasowość i owocowy smak z aromatem mokrych kamieni, dymu, czy nawet benzyny, w dojrzałych Rieslingach wysoko cenionej. Niższa zawartość alkoholu sprawia, że wino jest bardziej odświeżające i delikatniejsze, a mineralne akcenty i bogate nuty owocowe wzbogacają strukturę wina równoważąc jego lekkość.

Czy Riesling dobrze się "starzeje"? Oczywiście. Rielsing dobrej jakości "starzeje się" wyjątkowo. Jeśli oczywiście trafi na cierpliwego konsumenta. Tylko po co czekać? Lato na półmetku, orzeźwienie potrzebne od zaraz.

I na zakończenie kilka faktów:

Najwięcej Rieslinga uprawia się w Niemczech, gdzie na pierwszym miejscu jest Mozela, a później w kolejności Palatynat, Wirtembergia, Rheingau, Hesja Nadreńska.

W Australii Rieslinga uprawia się na 3700 hektarach głównie w Barossa Valley (Peter Lehmann Riesling).

Dalej w kolejności pod względem upraw Rieslinga są RPA i USA (Kalifornia, stan Waszyngton, Oregon i Wschodnie Wybrzeże), Nowa Zelandia, Argentyna i Kanada z 250 hektarami upraw służących do produkcji coraz bardziej obiecującego wina lodowego.

Na Wschodnim Wybrzeżu USA Riesling nazywany jest White Riesling lub Johannisberg.


Wśród największych producentów europejskich tuż za Niemcami plasuje się Francja (a właściwie Alzacja), i dalej w kolejności: Rumunia, Bułgaria, Słowacja, Austria (gdzie Riesling nazywany jest Rheinriesling), Węgry (Rajnai Rizling), Czechy i niewielki obszar w Północnych Włoszech (gdzie mówi się na niego Riesling Renano).

*Niemiecka klasyfikacja win jest jedną z najbardziej szczegółowych na świecie. Oprócz tradycyjnego podziału na wina słodkie (fruchtig), półwytrawne (halbtrocken) i wytrawne (trocken), mamy podział win według jakości:

Tafelwein – najniższa kategoria, wina "przemysłowe", są często kupażem win pochodzących z wielu winnic.
Qualitätswein – wina "stołowe". Qualitätswein muszą pochodzić z jednego z trzynastu niemieckich regionów winnych.
Prädikatswein – oznaczenie win lepszych, na specjalne okazje. W ramach Prädikatswein wyróżniane są następujące podkategorie, których znajomość powie nam, czego się po danym winie spodziewać:
- Kabinett – wina wytwarzane z normalnych winogron (nie przejrzałych), z wybranych winnic;
- Spätlese – w wolnym tłumaczeniu późno zebrane, czyli wina z winogron zbieranych już po terminie, dzięki czemu wina mają pełniejszy aromat i smak;
- Auslese – w wolnym tłumaczeniu 'wyselekcjonowane', wina ze starannie wyselekcjonowanych, najbardziej dojrzałych winogron. Jeszcze bardziej aromatyczne i pełniejsze;
- Beerenauslese (BA) – od tego poziomu zaczynają się słynne niemieckie wina deserowe, które powstają z winogron dotkniętych szlachetną pleśnią;
- Trockenbeerenauslese (TBA) – w przypadku win tego rodzaju winogrona dotknięte szlachetną pleśnią są dodatkowo podsuszane (skojarzenia z włoskim passito jak najbardziej na miejscu). Celem jest stworzenie win po trzykroć naj-, czyli najsłodszych, najintensywniejszych, najdroższych;
- Eiswein – wino z winogron zbieranych wczesnym rankiem przy pierwszym przymrozku wystarczająco silnym, by zamrozić wodę w gronach. Co ciekawe w produkcji wina lodowego Niemcom wyrósł poważny konkurent - Kanadyjczycy.

Katarzyna

Źródła: